Zelf composteren

In plaats van het groente-, fruit- en tuinafval aan de straat te zetten, kun je het ook thuis zelf composteren. Het verkleint de afvalberg en levert gratis plantenvoeding op, bijvoorbeeld om het gazon te bemesten. Bovendien kan composteren overal, zelfs op het balkon of in de keuken!

Compost bestaat uit afgebroken groenafval (GFT). Bacteriën, schimmels en beestjes als wormen en slakken zetten het afval om tot een voedzame bron voor de planten. Sorteer je tuinafval op kleur, groen en bruin, en leg die om en om in lagen op de hoop, de zogenoemde lasagnemethode.

• Let bij de aanleg van een eigen composthoop op dat hij zo gevarieerd mogelijk is. Zorg voor de juiste verhouding van vochtig en droog materiaal, slap en stevig, grof en fijn, koolstofrijk (zaagsel, snoeihout, stro, boombladeren) en stikstofrijk (gras, mest, tuinafval).
• Gebruik eventueel een hakselaar om grof tuinafval klein te krijgen.
• Voldoende lucht in de composthoop versnelt het proces en voorkomt nare geurtjes. Keer de hoop daarom elke zes weken ondersteboven.
• Voorkom dat de composthoop te nat of te droog wordt. Plaats de hoop of het vat daarom onder een boom of een afdak, half beschut tegen zon en regen, is een goede plek.
• Plaats een composthoop minimaal vijf meter van een vijver vandaan. De meststoffen kunnen het water vervuilen.
• Voeg mest, gips of kalk toe aan de composthoop. Deze versnellen het composteringsproces, waardoor je geen speciale compostversnellers nodig hebt. Bovendien gaat kalk verzuring tegen.
• Zeef de verzamelde compost met bijvoorbeeld kuiken- of centimetergaas. Het fijne compost is geschikte voeding voor planten.
• Wat composteren?
• Niet al het groenafaval mag op de composthoop. Hieronder zie je wat je wel en niet kan composteren.

• Snoeiafval in kleine stukjes
• Grasmaaisel
• Herfstbladeren
• Eierschalen
• Koffiefilters en theezakjes
• Rauwe groenten en fruit
• Houtsnippers

• Gekookte etensresten
• Vetten
• Schillen van niet-biologische aardappelen en citrusvruchten
• Kattenbakkorrels en -poep
• Onkruid en zieke planten
• Coniferentakken
• Bloeiende of zaaddragende planten
• Vlees en botjes

Voor de gemiddelde tuin voldoet een gewone, open composthoop. Hiervoor heb je slechts enkele vierkante meters ruimte nodig. Hij moet minimaal anderhalve meter hoog, breed en lang zijn. Hij kan los op de grond gelegd worden of op een bak van hout, gaas of takken. Zorg dat er altijd contact is met de bodem, zodat insecten, wormen en bacteriën bij de composthoop kunnen komen.

Om een grote tuin (groter dan 500 vierkante meter) volledig te bedienen, kun je één compostkuil graven. Compostpieren, pissebedden en micro-organismen kunnen sneller hun weg vinden naar de composteerbare materialen. Nadeel van de kuil is dat het proces ook langer duurt. Ook is de kans op uitdroging in de zomer veel groter, maar dit kan je tegengaan door de hoop regelmatig te sproeien of het geheel af te dekken met waterdoorlatend zeil.

Een halfopen compostvat is geschikt voor een tuin met weinig ruimte. Ze zijn verkrijgbaar in hout of kunststof en zijn bij de meeste tuincentra te koop. Kies je voor een gesloten compostvat, dan heb je in principe niet eens tuin nodig: het kan zelf op het balkon of in de keuken. Doordat de temperatuur vaak oploopt tot 75 graden Celsius, wordt keuken- en tuinafval in tien tot twaalf weken gecomposteerd.