Kruisbes

Kruisbessen kennen we onder de namen; stekelbes, klapbes, kroezel of knoeper. De kruisbes vindt zijn oorsprong in Noord-Afrika, Europa en Midden- en Zuid-Amerika. De bessen groeien in Nederland in het wild aan stekelige struiken. Ze staan vaak in het bos op vochtige open plaatsen. De kleur van kruisbessen kan variëren. Zo kennen we gele, rode, paarse en groene kruisbessen. Deze kleine besjes bevatten veel vitamine C waardoor ze goed zijn tegen de griep, verkoudheid en bij koorts.

Kruisbessen zijn eenvoudig te kweken en dus ideaal voor in je eigen tuin. De planten staan graag half in de schaduw, daardoor zijn ze zeer geschikt om onder bijvoorbeeld bomen te planten. Kruisbessen groeien op vrijwel alle grondsoorten, maar geven de meeste oogst op een humusrijke bodem. Na het planten hebben kruisbessen niet veel water of andere verzorging nodig. Als mest kun je verteerde stalmest of compost gebruiken.

Zodra de plant begint te groeien, zorg je er door te snoeien voor dat er minimaal 25 centimeter ruimte tussen de takken blijft. Zo kunnen de takken luchten en krijgen de kruisbessen voldoende licht om te groeien. Verwijder het onkruid rond de struik met een schoffel, maar houd er rekening mee dat de wortels ondiep liggen.

Halverwege juni zijn de bessen rijp en is het tijd om voor het eerst te oogsten. De kruisbessenplant is een stekelige bessenstruik. Oppassen dus met plukken!

De smaak van kruisbessen varieert van zoetzuur tot zoet. Ze zijn heerlijk in een schaaltje yoghurt of vla voor een echt zomers fruittoetje. Met andere bosvruchten in een fruitsalade of als ingrediënt van een zelfgemaakte vruchtenbowl, komt de smaak van de kruisbes ook goed tot zijn recht. Versier of vul je eigen gemaakte gebak eens met kruisbessen of maak er zelf jam van. Als vulling van een omelet of flensje is de kruisbes ook een echte aanrader. Ook smaken ze heerlijk in een saus voor bij de vis, in combinatie met dille.

Uitgespreid op een bord in de koelkast bewaar je kruisbessen een paar dagen. In een goed afgesloten bakje zijn de bessen tot een jaar houdbaar in de vriezer.

1. Kruisbessen zijn behoorlijk gevoelig voor ziektes en schimmels. Controleer de struik daarom regelmatig en verwijder aangetaste delen en bladeren om verspreiding naar de rest van de plant te voorkomen.
2. Kruisbessen die je plukt voordat ze rijp zijn, zijn het meest geschikt om jam van te maken.
3. Kruisbessen zijn erg teer. Verwijder de steeltjes daarom pas na het wassen en raak ze zo min mogelijk aan totdat je ze serveert.